Travma ve İlişkili Bozukluklar

Travma sonrası stres bozukluğu , travmatik bir olayla karşılaştıktan sonra özgül bazı belirtilerin ortaya çıkması ile karekterize bir bozukluktur. Kişinin kendisi bu travma etkenleri ile doğrudan karşılaşmış olabilir, başkasının başına gelen olaylara doğrudan tanıklık etmiş olabilir, ailesinden birinin ya da yakın bir arkadaşının başına travmatik bir olay geldiğini öğrenmiş olabilir ya da travmatik etkenlerin izleri ve ayrıntılarına yineleyici bir biçimde maruz kalıyor olabilir. Bu travmatik olaylar ; bedensel saldırıya uğrama, savaş,rehin alınma,terörist saldırı,cinsel saldırıya uğrama,deprem, sel gibi yıkıcı etkili doğa olayları,büyük araba kazaları,ağır bir hastalık tanısı alma gibi olaylar olabilir.Kişi bu olaydan sonra büyük bir korku duyar, çaresizlik gösterir ya da ürküntü duyumsayarak tepki gösterir. Özgül belirtiler başlıca şunlardır: Travmatik olayı, o anları tekrar tekrar yaşıyor gibi olma, travmatik ve ilgili uyaranlardan sürekli olarak kaçınma ve sürekli olarak anksiyete ve artmış uyarılmışlık belirtileri gösterme.Diğer bazı belirtiler; travmatik olayın bazı anlarını hatırlayamama ,kişinin çevresi ya da kendisi ile ilgili değişmiş bir gerçeklik duyumu ,daha az sıklıkla bazı ağır vakalarda psikotik belirtiler olabilir.Bu belirtiler ‘’en az’’ bir ay sürmüş, kişide yoğun bir sıkıntıya neden olmuş ya da toplumsal,mesleki gibi işlevselliğin önemli alanlarında önemli ölçüde bir bozuluk yaratmış ise TSSB düşünülür.

           Travma sonrası stres bozukluğu her yaştan insanda ortaya çıkabilir.Kendiliğinden düzelen vakalar olabilir ancak tedavi edilmemiş vakaların önemli bir kısmı uzun yıllar belirtiler gösterebilir;kimi vakalarda hastalığın yatıştığı düşünülürken, yaşam güçlükleri ve başka travmatik olaylar,hastalığın yeniden alevlenmesine neden olabilir.

           Tedavide, psikoterapiler, başlıca Bilişsel davranışçı terapiler ve birlikte uygulanabilen EMDR teknikleri, ilaç tedavileri yer alır.Oldukça sınırlı sayıda vakada hipnoz gerekebilir.

            Aynı nitelikteki travmatik nedenlerden sonraki ilk bir ay içinde  özgül belirtilerle ortaya çıkan, kişide belirgin huzursuzluk ve toplumsal,mesleki vb işlevsellikte önemli düşüşe neden olan tablo ise AKUT STRES BOZUKLUĞU olarak tanımlanır.